همه افرادی که گل و گیاه پرورش می‌دهند، زمانی ممکن است با بیماری‌های قارچی در گیاهان خود مواجه شوند. اگر چه این رخداد ممکن است برایتان بسیار غم‌انگیز و ناراحت‌کننده باشد، اما باید خیلی زود بر احساساتتان مسلط شده و به دنبال روش‌های مقابله با بیماری‌های قارچی گیاهان تان باشید.

خبر خوب این است که در بسیاری از مواقع نیازی به استفاده از مواد شیمیایی مضر و خطرناک ندارید. برای مثال سفیدک پودری یکی از بیماری‌های قارچی شایع در ماه‌های سرد سال می‌باشد. این بیماری به واسطه طیف گسترده‌ ای از قارچ‌ها ایجاد می‌شود و اغلب به درمان‌های طبیعی و دوستدار محیط زیست به خوبی پاسخ می‌دهد.

بیماری قارچی در گیاهان

همه افرادی که گل و گیاه پرورش می‌دهند، زمانی ممکن است با بیماری‌های قارچی در گیاهان خود مواجه شوند. اگر چه این رخداد ممکن است برایتان بسیار غم‌انگیز و ناراحت‌کننده باشد، اما باید خیلی زود بر احساساتتان مسلط شده و به دنبال روش‌های مقابله با بیماری‌های قارچی گیاهان تان باشید.

خبر خوب این است که در بسیاری از مواقع نیازی به استفاده از مواد شیمیایی مضر و خطرناک ندارید. برای مثال سفیدک پودری یکی از بیماری‌های قارچی شایع در ماه‌های سرد سال می‌باشد. این بیماری به واسطه طیف گسترده‌ ای از قارچ‌ها ایجاد می‌شود و اغلب به درمان‌های طبیعی و دوستدار محیط زیست به خوبی پاسخ می‌دهد.

در اینجا با مراحل درمان طبیعی و خانگی مقابله با بیماری‌های قارچی در گیاهان خانگی و آپارتمانی آشنا می‌شوید:

 ۱- همیشه گیاهان خود را بررسی کنید و به دنبال علائم بیماری‌های قارچی به خصوص در ماههای سرد تر پاییزی و زمستانی باشید. لکه‌های برگی که در اثر عفونت‌های قارچی ایجاد می‌شوند، از نظر رنگ، شکل و اندازه متفاوت بوده و ظاهر آنها بستگی به عامل قارچی آلوده‌ کننده گیاه دارد.

حواستان به لکه‌های قهوه‌ای کوچک با  حاشیه‌های زرد رنگ روی برگ‌ها باشد. این لکه ‌ها ممکن است شبیه به سیبل تیراندازی به نظر رسیده و حلقه‌های متحدالمرکز داشته باشند. این لکه ‌های حاکی از بیماری، اغلب بزرگ شده و به یکدیگر متصل می‌شوند و ناحیه بزرگی از لکه تغییر رنگ یافته را تشکیل می‌دهند.

برخی از قارچ‌ها برگها را آلوده می‌کند و باعث پژمردگی و ریزش برگها می‌شوند. برگهای ریخته شده بر روی زمین ممکن است مجموعه زیادی از نقاط سیاه رنگ کوچک داشته باشند.

۲- به محض مشاهده اولین علائم آلودگی ، گیاه آلوده را به مکان دیگری منتقل کنید. فورا گیاه بیمار را از گیاهان دیگر جدا کنید تا جلوی گسترش قارچ به گیاهان سالم را بگیرید. پس از چند ماه درمان جدی، احتمالاً می‌توانید آن را به محل اولیه خود باز گردانید.

۳- برگهای آلوده گیاه فوراً بچینید. هر برگی را که هرگونه لکه قارچی بر روی آن مشاهده کردید، باید آلوده در نظر بگیرید. اگر گیاه تان پر پشت و پر شاخ و برگ است، کمی از برگ‌های داخلی آن را بچینید تا جریان هوای خوبی بین برگ‌ها برقرار باشد.

جریان هوای مناسب یکی از فاکتورهای مهم در مقابله با بیماری‌های قارچی است. تمام برگهای آلوده و هرس شده را از گیاهان جدا کرده و در یک کیسه پلاستیکی بریزید و درب آن را محکم ببندید. این مواد آلوده را باید در سطل زباله قرار دهید. هرگز از این مواد برای تهیه کمپوست استفاده نکنید.

۴- با استفاده از مواد طبیعی می‌توانید قارچ کش قدرتمندی تهیه کنید. یک لیوان روغن گیاهی مانند روغن ذرت، کانولا یا دانه سویا را در یک ظرف پلاستیکی درب دار بریزید. یک قاشق غذاخوری مایع ظرف‌شویی یا صابون مایع بدون عامل چربی زدایی را در ظرف روغن بریزید.

درب ظرف را محکم ببندید و به شدت ظرف را تکان دهید تا صابون و روغن کاملاً با هم ترکیب شوند. با کمک یک ماژیک ظرف را به دقت مدرج کنید. کنسانتره قارچ کش را در مکانی خشک و تاریکی نگهداری کنید.

۵- یک لیوان آب داغ را با قیف از شیر آب به داخل بطری اسپری پلاستیکی بریزید. ۱٫۵ قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین به آن اضافه کنید. ظرف را به شدت تکان دهید تا جوش‌شیرین در آب حل شود. ۱٫۵ قاشق چای‌خوری از کنسانتره قارچ کش‌ را به آن اضافه کنید.

دوباره ظرف را خوب هم بزنید تا مواد کاملاً با یکدیگر مخلوط شوند. همان روزی که این محلول را ترکیب و آماده کردید باید از آن استفاده کنید و باقیمانده آن را دور بریزید.

۶- گیاهان گلدانی آلوده را در حمام و یا وان قرار دهید. مخلوط قارچ کاشی که آماده کرده‌اید مستقیماً بر روی برگ‌های خشک گیاه (رطوبت نداشته باشند) تست کنید. توجه داشته باشید تمام سطوح را کاملاً با قارچ کش پوشش دهید.

خساست به خرج ندهید و کاملاً گیاه را به این مواد آغشته کنید به حدی که محلول از برگ‌ها و ساقه ها چکه کند. توجه داشته باشید سطح زیرین برگ‌ها و ساقه ها و بخصوص محل اتصال برگ به ساقه را فراموش نکنید.

به این نواحی توجه ویژه ‌ای داشته باشید چرا که هاگ‌های فعال قارچها در این نواحی معمولاً پنهان بوده و زنده می‌مانند. در هنگام مصرف هرازگاهی بطری اسپری را تکان دهید تا مواد تشکیل دهنده آن از هم جدا نشوند. هر پنج تا هفت روز یک بار درمان را تکرار کنید.

۷- گیاهی که دچار آلودگی قارچی شده است، باید تا حد ممکن در مکانی روشن با نور غیر مستقیم آفتاب نگهداری شود. فضا را گرم نگه دارید. دور و بر آن را شلوغ نکنید تا گردش هوای خوبی در اطراف آن برقرار باشد. نور کم، سرما و گردش نامناسب هوا از جمله عوامل اصلی گسترش بیماری‌های قارچی در گیاهان هستند.

۸- شیوه آبیاری گیاهان خود را تغییر دهید. تا حد ممکن باید برگ‌های گیاهان آلوده خشک بمانند تا از گسترش دوباره بیماری‌های قارچی جلوگیری شود. بسیاری انواع قارچ‌ها در صورتی که به مدت طولانی در سطوح مرطوب قرار نداشته باشد، از بین می‌روند. بنابراین به برگ‌هایی گیاهان قارچی آب اسپری نکنید و روی آن‌ها آب نریزید.

توصیه های مهم

• محلول قارچ کش خانگی خود را ابتدا بر روی بخش کوچکی از گیاه امتحان کنید. دو تا سه روز منتظر بمانید و ببینید آیا لکه‌های آسیب‌دیدگی در اثر اسپری این محلول ایجاد شده است یا خیر. در صورتی که علائمی از آسیب‌دیدگی مشاهده نکردید می‌توانید محلول را برای تمامی گیاه استفاده کنید.

• هر بارکه با گیاهان آلوده سروکار دارید، بلافاصله دستان خود را خوب شسته و ابزارهایی که استفاده کرده‌اید  ضدعفونی کنید تا احتمال گسترش بیماری کاهش یابد.

• گیاهانی که بیشتر مورد حمله سفیدک پودری قرار می‌گیرند عبارتند از بگونیا (بگونیا همیشه گل دار)، کالانکوئه (کالانکوئه کریسمس)، بنفشه آفریقایی، یشم یا کراسولا و پاپیتال.

• بهترین زمان برای اسپری قارچ کش، اوایل صبح یا غروب است. برای سم‌پاشی روزی را انتخاب کنید که وزش باد و بارندگی نداشته باشد.